Overzicht van de beschikbare FAQ’s
- Wat is ammoniak en waar wordt het voor gebruikt?
- Ammoniak is toxisch, hoe kan de veiligheid van de opvarenden worden gegarandeerd?
- Wat is de tijdslijn voor de levering van EXMAR’s schepen op ammoniak ?
- Worden de hulpmotoren ook aangedreven door ammoniak?
- Wanneer zullen de ammoniakmotoren met dubbele brandstof klaar zijn?
- Hoe werkt de ammoniakinspuiting?
- Wat zijn de emissies bij gebruik van ammoniak als brandstof?
- Heeft de dual fuel-motor piloot-brandstof nodig?
- Wat zal het ammoniakverbruik zijn?
- Kan het schip ammoniak als brandstof gebruiken onder alle operationele omstandigheden?
- Wat is het verschil voor het schip dat grijze, blauwe of groene ammoniak gebruikt?
- Wordt het veiligheidsprincipe van de machinekamer beïnvloed?
- Welke is bereik van deze schepen die ammoniak gebruiken?
- Hoe worden de schepen gebunkerd?
- Moet de bemanning extra training krijgen voor ammoniak als brandstof?
1. Wat is ammoniak en waar wordt het voor gebruikt?
Ammoniak is een anorganische verbinding van stikstof en waterstof die in omgevingsomstandigheden een kleurloos gas is met een zeer sterke geur. Het is al in kleine concentraties giftig voor het menselijk leven, wat betekent dat het op een professionele manier en met de grootste zorg moet worden behandeld. Om ammoniak op een efficiënte manier te vervoeren, wordt het vloeibaar gemaakt en opgeslagen in ladingtanks aan boord van een schip in vloeibare vorm bij een temperatuur van – 33°C.
Ammoniak wordt geproduceerd met behulp van het Haber-Bosch-proces, dat in 1909 werd uitgevonden. De grondstoffen voor dit proces zijn zuivere waterstof en stikstof. Oorspronkelijk werd de waterstof geproduceerd door elektrolyse van water en de stikstof werd gezuiverd uit de lucht. Met het Haber-Bosch-proces waren er dus zeer eenvoudige ingrediënten nodig om ammoniak te produceren: water, elektriciteit en lucht. Toen aardgas in de jaren ’60 overvloedig beschikbaar werd, verschoof de waterstofproductie van elektrolyse naar methaanreforming met stoom. Het bleek veel goedkoper om waterstof te produceren door methaan te splitsen in zijn basiscomponenten en het bijproduct, CO2, vrij te laten in de lucht. In die tijd was het negatieve effect van CO2 op klimaatverandering nog niet bekend.
Ammoniak die wordt geproduceerd door middel van stoomreforming van aardgas wordt momenteel aangeduid als “grijze” ammoniak. Het productieproces heeft een bepaalde CO2-voetafdruk die nu met kosten gepaard gaat in bepaalde regio’s van de wereld waar CO2-emissiehandel is toegepast. Om de CO2-uitstoot te beperken, kijken de ammoniakfabrieken die aardgas als grondstof gebruiken naar het afvangen en opslaan van de CO2 die tijdens het productieproces wordt geproduceerd. Ammoniak dat wordt geproduceerd in combinatie met CCS wordt “blauwe” ammoniak genoemd. Om de CO2-uitstoot volledig te vermijden, kijken verschillende producenten naar projecten om over te schakelen op de productie van ammoniak met behulp van elektrolyse. Wanneer hernieuwbare elektriciteit wordt gebruikt, wordt de op deze manier geproduceerde ammoniak “groene” ammoniak genoemd.
In totaal bedroeg de wereldproductie van ammoniak ongeveer 180 miljoen ton in 2023. Bijna al die productie is momenteel gebaseerd op fossiele brandstoffen. Het grootste deel van de ammoniak (> 70%) wordt gebruikt voor de productie van kunstmest. Andere toepassingen voor ammoniak zijn bijvoorbeeld ureum voor de Selectieve Katalystische Reductie-technologie, TNT-productie voor de mijnbouwindustrie, koelmiddel, basischemicaliën voor de textielindustrie, basischemicaliën voor de productie van kunststoffen, e.a.
2. Ammoniak is toxisch, hoe kan de veiligheid van de zeevarenden worden gegarandeerd?
Met ruim 40 jaar ervaring in de behandeling van NH3 als lading op haar schepen, zijn de zeevarenden van EXMAR het best geplaatst om gastankers met ammoniak te opereren. Tijdens het ontwerp en de ontwikkeling van de schepen worden alle potentiële risico’s geëvalueerd en maximaal beperkt met de input van onze zeevarenden. De nodige veiligheidsstudies en risicobeoordelingen vinden plaats om dit doel te bereiken. Er worden risicogebaseerde ontwerpbeoordelingen uitgevoerd aan de hand van een methodologie aangeleverd door het classificatiebureau Lloyds Register. Met de inbreng van de belangrijkste belanghebbenden; EXMAR, HMD (scheepswerf), WINGD (motorfabrikant) en Wärtsila Gas Solutions (fabrikant van toevoersystemen), ondersteund door de BELGISCHE vlaggenstaat, wordt een veilig ontwerpconcept verkregen. Veiligheidsprincipes die gebruikelijk zijn in de gastransportindustrie, zoals dubbele barrières, gasdetectie, gesloten lussystemen, classificatie van gevaarlijke gebieden en dergelijke worden geïnstalleerd.
3. Wat is de tijdslijn voor de schepen op ammoniak van EXMAR?
De eerste vier schepen op ammoniak die EXMAR bij HMD heeft besteld, worden in 2026 geleverd, één in elk kwartaal.
4. Worden de hulpmotoren ook door ammoniak aangedreven?
EXMAR besloot hier een stapsgewijze aanpak te volgen. Gezien de technische uitdagingen, zal in de eerste fase alleen de hoofdmotor op ammoniak werken. De hulpmotoren op deze eerste reeks schepen blijven werken op conventionele brandstof. Er zal echter een asgenerator worden geïnstalleerd om tijdens het varen de nodige hulpkracht op te wekken door ammoniak als brandstof te gebruiken, waardoor de hulpmotoren kunnen worden uitgeschakeld.
5. Wanneer zullen de ammoniakmotoren met dubbele brandstof klaar zijn?
De ammoniakmotoren worden momenteel ontwikkeld en zullen medio 2025 klaar zijn.
6. Hoe werkt de ammoniakinspuiting?
7. Wat zijn de emissies bij gebruik van ammoniak als brandstof?
Door de afwezigheid van koolstof in de ammoniakmolecule veroorzaakt de verbranding van ammoniak in een scheepsmotor eenvoudigweg geen CO2-uitstoot. De enige emissies uit de schoorsteen van een schip dat op ammoniak loopt, zijn waterdamp en stikstof, met enkele sporen van NOX en N2O. Er zal een kleine hoeveelheid CO2 worden uitgestoten door de pilootbrandstof. Over het algemeen is de uitstoot van CO2-equivalent 90% lager dan bij gebruik op diesel.
- De NOx-emissies zullen voldoen aan fase II en fase III in de respectieve gebieden met behulp van SCR-technologie (Selectieve Katalytistisch Reductie).
- N2O-emissies worden beperkt over het hele belastingsbereik
- Ammoniak slip is minder dan 10 ppm na de SCR
- CO2 uit pilootbrandstof wordt beperkt
Uiteraard moet er rekening worden gehouden met de broeikgasgassen van de ammoniakproductie, waardoor propere ammoniak (“blauw” of “groen”) de meest geschikte kandidaten zijn om de broeikasgassen van de scheepvaart aanzienlijk te verlagen.
8. Heeft de dual fuel motor piloot-brandstof nodig?
Piloot-brandstof is nodig wanneer de motor in ammoniak dual fuel-modus werkt. De piloot brandstof zal naar verwachting ongeveer 5% zijn bij 100% belasting.
9. Wat zal het ammoniakverbruik en de CO2-uitstoot van deze schepen zijn?
We verwijzen je graag door naar ons commerciële team dat je graag de nodige informatie geeft over verbruik en CO2-uitstoot. Ze zijn te bereiken op chartering@exmar.be
10. Kan het schip ammoniak als brandstof gebruiken onder alle bedrijfsomstandigheden?
Bij lage motorbelastingen, bijvoorbeeld tijdens manoeuvreren, is het niet mogelijk om de motor in ammoniakmodus te laten draaien. Tijdens de zeereis zal ammoniak als brandstof worden gebruikt. Met de asgenerator kan het benodigde elektrische vermogen worden opgewekt met ammoniak. Tijdens manoeuvreren en vrachtactiviteiten in de haven zal het schip overschakelen op brandstof die voldoet aan de voorschriften.
11. Wat is het verschil voor het schip dat grijze, blauwe of groene ammoniak gebruikt?
Voor de voortstuwing van een schip maakt het geen verschil of er grijze, blauwe of groene ammoniak wordt gebruikt. Echter, het varen op blauwe of groene ammoniak zal een belangrijke rol spelen in het voldoen aan de minimale eisen die de invoerregio heeft vastgesteld om als ‘schoon’ te worden beschouwd. Dit is vooral relevant in het kader van zware koolstofbelastingen zoals ETS en FuelEU.
Maritieme boetes kunnen worden verminderd of zelfs voorkomen door gebruik te maken van blauwe en groene ammoniak als brandstof. Daarnaast is de impact op de koolstofintensiteit (KII) minimaal, aangezien de zeereis met ammoniak koolstofvrij is.
Meer informatie nodig? Neem contact op met chartering@exmar.be
12. Wordt het veiligheidsprincipe van de machinekamer beïnvloed?
Nee, de machinekamer blijft een gasveilige ruimte. Alle apparatuur van het toevoersysteem wordt geïnstalleerd op het hoofddek in de laadruimte. Het ontwerp is zodanig dat de motor- en brandstoftoevoerleidingen volledig dubbelwandig zijn, wat bijdraagt aan het waarborgen van dit veiligheidsprincipe. Tevens zal er een detectiesysteem worden geïnstalleerd om het veiligheidsniveau verder te verhogen.
13. Wat is het bereik van het schip dat ammoniak gebruikt?
Met de inhoud van de dektanks en het gebruik van de asgenerator kan het schip ongeveer 10 dagen varen. Voor langere reizen kan een deel van de lading worden ingezet om de dektanks te vullen, waardoor het schip in beweging blijft. Dankzij de ladingtankinhoud van 45.000 m³ kan het schip pakketten vervoeren die groter zijn dan de huidige standaardschepen van 40.000 m³, terwijl een deel van de lading nog steeds als brandstof wordt gebruikt.
14. Hoe worden de schepen gebunkerd?
Wanneer ammoniak als lading wordt vervoerd, zal een klein deel van deze lading worden gebruikt als brandstof. Als het schip een andere lading, zoals LPG, vervoert, kan het bunkeren plaatsvinden via de cargo manifold. Het scheepsontwerp is voorzien van extra functies om een soepele bunkerwerking van de dektanks te waarborgen, waarbij de vervoerde lading volledig gescheiden blijft.
15. Heeft de bemanning extra training nodig voor ammoniak als brandstof?
EXMAR, met meer dan 40 jaar ervaring in het vervoer van ammoniak, bevindt zich in een unieke positie dankzij een pool van hoogopgeleide zeevarenden die vertrouwd zijn met dit product. Voor de veilige werking van schepen die op ammoniak varen, moeten echter nieuwe veiligheidsnormen worden ontwikkeld en goedgekeurd, aangezien het product in de machinekamer terechtkomt. De EXMAR-bemanning is vanaf het begin nauw betrokken bij dit project om een op maat gemaakt opleidingsprogramma te creëren en uit te rollen. Voor dit programma zal EXMAR samenwerken met relevante OEM’s, maritieme academies en andere belanghebbenden om ervoor te zorgen dat alle betrokkenen goed voorbereid zijn. Zo is EXMAR pioneer zijn om de scheepvaartsector te begeleiden naar een koolstofarme scheepvaart.
